Jak i dlaczego bada się DNA sprzed tysięcy lat? Wyjaśnia dr Anna Juras

Kopalne DNA, czyli aDNA, to materiał genetyczny pozyskany ze szczątków dawno zmarłych organizmów. Jest on zdegradowany, pofragmentowany i niepełny, ale można uzyskać z niego pewne wartościowe informacje. Tym właśnie zajmują się paleogenetycy. Twórca i badacz tej dziedziny, prof. Svante Pääbo, otrzymał nawet za badania w tym zakresie Nagrodę Nobla z medycyny lub fizjologii. W Polsce tego rodzaju eksperymenty prowadzi ze swoimi współpracownikami dr Anna Juras z Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, która tegorocznego noblistę spotkała osobiście, tydzień przed uhonorowaniem go przez komitet noblowski. W dzisiejszym podkaście „Teoretico” rozmawiam z nią o tym, w jaki sposób bada się aDNA, na czym takie badania dokładnie polegają, czym różnią się od badań współczesnego DNA, po co się takie testy robi i co z nich wynika. Pytam ją również o przyznaną w 2022 roku Nagrodę Nobla.

Kopalne DNA na miarę Nagrody Nobla z medycyny lub fizjologii, o którym opowiada dr Anna Juras

O tym, że kopalne DNA można wyekstrahować z kości, wiadomo od kilku dekad, m.in. właśnie dzięki tegorocznemu nobliście. Przez taki okres udało się pozyskać materiał genetyczny od wielu wymarłych gatunków roślin, zwierząt, czy bakterii. Próbki pobierane z kości, osadów, albo zmumifikowanych lub zamrożonych tkanek, po odpowiednim oczyszczeniu i poddaniu pod działanie chemikaliów, nadają się do dalszej pracy w laboratorium genetycznym. Później, na drodze sekwencjonowania, uzyskuje się dzięki temu informacje o zapisach DNA istot wymarłych tysiące lat temu. Dr Anna Juras w nagranym w formie podkastu wywiadzie opowiada o takich badaniach, jakie sama przeprowadziła. Komentuje również zdumiewająco skuteczne działania naukowe prof. Svante Pääbo, za które dostał Nagrodę Nobla w 2022 roku i wyjaśnia ich znaczenie. Zapraszam do wysłuchania.

Nagranie w formie podkastu można odsłuchać także za pomocą: Spotify, Anchor, iTunes/Apple Podcast, Podcast Addict, Google Podcasts, Castbox, Podkasty.info, RSS.

Podkast ten mogłem nagrać (uprzednio spędzając godziny na przygotowaniu) dzięki wsparciu na portalu Patronite. Jeśli Ci się podoba, zachęcam do odwiedzenia mojego profilu w tym serwisie i dołączenia do moich Patronów. Pięć lub dziesięć złotych nie jest dużą kwotą. Jednak przy wsparciu wielu mogę dzięki niemu poświęcać czas na pisanie artykułów, nagrywanie podkastów oraz utrzymywać i rozwijać stronę.