U podstaw świat organizmów żywych
dzielimy na jądrowe i bezjądrowe, czyli eukarionty (co oznacza „jądrowce
właściwe”) i prokarionty (czyli „przedjądrowce”). Te pierwsze mają inną
organizację DNA, niż te drugie. Posiadają jądra z chromosomami, podczas gdy u
prokariontów występuje kolista cząsteczka DNA w cytoplazmie, która jest
nieobłoniona. Organizacja informacji genetycznej u obu tych grup także się
różni. Jądrowce mają bardzo dużo „śmieciowego” DNA, kumulującego się na skutek
mutacji, czego u rozmnażających się bezpłciowo przedjądrowców (czyli bakterii i
archeanów) nie ma. Procesy molekularne, związane z ekspresją genów
(transkrypcja, translacja) i replikacją także posiadają odrębną
charakterystykę, choć tutaj mamy też sporo cech wspólnych, jako że replikacja i
ekspresja wyewoluowały dużo wcześniej i łączą obie te grupy.
dzielimy na jądrowe i bezjądrowe, czyli eukarionty (co oznacza „jądrowce
właściwe”) i prokarionty (czyli „przedjądrowce”). Te pierwsze mają inną
organizację DNA, niż te drugie. Posiadają jądra z chromosomami, podczas gdy u
prokariontów występuje kolista cząsteczka DNA w cytoplazmie, która jest
nieobłoniona. Organizacja informacji genetycznej u obu tych grup także się
różni. Jądrowce mają bardzo dużo „śmieciowego” DNA, kumulującego się na skutek
mutacji, czego u rozmnażających się bezpłciowo przedjądrowców (czyli bakterii i
archeanów) nie ma. Procesy molekularne, związane z ekspresją genów
(transkrypcja, translacja) i replikacją także posiadają odrębną
charakterystykę, choć tutaj mamy też sporo cech wspólnych, jako że replikacja i
ekspresja wyewoluowały dużo wcześniej i łączą obie te grupy.
 |
| Józef Kaźmierczak, Precambrian Research (2016): 180-194. z późn. zm. |
Co jest powodem do napisania tego
tekstu? Polski paleobiolog, profesor Józef Kaźmierczak z Polskiej Akademii
Nauk, wraz ze swoimi współpracownikami, opublikował niedawno pracę w
czasopiśmie naukowym Precambrian Research,
gdzie przedstawił efekt ważnego badania. W próbce pochodzącej z RPA, ze stromatolitów
(czyli skamieniałych tworów pochodzących z kolonii sinic), którą poddano
odpowiednim procedurom (m.in. pocięto na bardzo cienkie kawałki, aby struktury
komórkowe można było odpowiednio uwidocznić pod mikroskopem), wykryto ślady jąder komórkowych. Znajdowały się w skamieniałościach pochodzących z glonów o
specyficznej budowie, zwanej syfonalną. Ich wyjątkowość polega na tym, że nie
tworzą ścian komórkowych – jądra komórkowe pływają sobie luzem po organizmie.
tekstu? Polski paleobiolog, profesor Józef Kaźmierczak z Polskiej Akademii
Nauk, wraz ze swoimi współpracownikami, opublikował niedawno pracę w
czasopiśmie naukowym Precambrian Research,
gdzie przedstawił efekt ważnego badania. W próbce pochodzącej z RPA, ze stromatolitów
(czyli skamieniałych tworów pochodzących z kolonii sinic), którą poddano
odpowiednim procedurom (m.in. pocięto na bardzo cienkie kawałki, aby struktury
komórkowe można było odpowiednio uwidocznić pod mikroskopem), wykryto ślady jąder komórkowych. Znajdowały się w skamieniałościach pochodzących z glonów o
specyficznej budowie, zwanej syfonalną. Ich wyjątkowość polega na tym, że nie
tworzą ścian komórkowych – jądra komórkowe pływają sobie luzem po organizmie.
Na czym polega przełomowość tego
odkrycia? Dotychczas sądzono, że eukarionty wyewoluowały około 1,8-1,6 miliarda
lat temu, podczas gdy badana tutaj próbka datowana jest na 2,8 miliarda lat.
Oznacza to, że jądrowce pojawiły się już miliard lat wcześniej, niż się
powszechnie uważa. W przyszłości podobny news może nas zaskoczyć w odniesieniu
do wielokomórkowców. Około 600 milionów lat temu, podczas eksplozji
kambryjskiej (określenie to oznacza nagłe pojawienie się wielu nowych gatunków,
przy czym „nagłe” dotyczy ewolucyjnej skali czasu, czyli milionów lat) w
zapisie kopalnym pojawiają się „robakowate” wielokomórkowce i mniej więcej ten
okres uważa się za ich początek. Niewykluczone, że w przyszłości uda się
znaleźć dowody, które również przesuną to wydarzenie na wykresach o miliony czy
nawet miliard lat.
odkrycia? Dotychczas sądzono, że eukarionty wyewoluowały około 1,8-1,6 miliarda
lat temu, podczas gdy badana tutaj próbka datowana jest na 2,8 miliarda lat.
Oznacza to, że jądrowce pojawiły się już miliard lat wcześniej, niż się
powszechnie uważa. W przyszłości podobny news może nas zaskoczyć w odniesieniu
do wielokomórkowców. Około 600 milionów lat temu, podczas eksplozji
kambryjskiej (określenie to oznacza nagłe pojawienie się wielu nowych gatunków,
przy czym „nagłe” dotyczy ewolucyjnej skali czasu, czyli milionów lat) w
zapisie kopalnym pojawiają się „robakowate” wielokomórkowce i mniej więcej ten
okres uważa się za ich początek. Niewykluczone, że w przyszłości uda się
znaleźć dowody, które również przesuną to wydarzenie na wykresach o miliony czy
nawet miliard lat.
Jeżeli wyniki te potwierdzone
zostaną przez inne badania, także niezależne czy w oparciu o odmienne metody,
będzie można mówić o fundamentalnej zasłudze polskich naukowców w przełomowym odkryciu, czego
profesorowi Kaźmierczakowi i jego zespołowi jak najbardziej życzę oraz
gratuluję ciekawej pracy, której udało się przebić do szerszej publiczności i
która będzie przedmiotem naukowych dyskusji i odwołań w przyszłych
publikacjach.
zostaną przez inne badania, także niezależne czy w oparciu o odmienne metody,
będzie można mówić o fundamentalnej zasłudze polskich naukowców w przełomowym odkryciu, czego
profesorowi Kaźmierczakowi i jego zespołowi jak najbardziej życzę oraz
gratuluję ciekawej pracy, której udało się przebić do szerszej publiczności i
która będzie przedmiotem naukowych dyskusji i odwołań w przyszłych
publikacjach.
Literatura
Kaźmierczak, Józef, et al. „Tubular microfossils from 2.8 to 2.7 Ga-old lacustrine deposits of South Africa: A sign for early origin of eukaryotes?.”Precambrian Research (2016): 180-194.
Strona Instytutu Paleobiologii PAN, zakładu biogeologii:
http://biominerals.paleo.pan.pl/pl/pracownicy/kazmierczak/jozef_kazmierczak.html
Chcesz wesprzeć rozwój mojego bloga? Możesz to zrobić zostając jego patronem tutaj.
Brawa dla polskich naukowców! Trzymam kciuki, aby wyniki były potwierdzone także innymi badaniami. W końcu takie przełomowe odkrycia nie zdarzają się codziennie.
Pozdrawiam.
Skamieniałe jądra komórkowe? To możliwe?
Chodzi o ich ślady, w sumie nie pomyślałem, że to błędy skrót myślowy, już poprawiłem.
ja też trzymam kciuki, dzięki za artykuik
Wiesz, fajnie że prowadzisz tego bloga, zawsze mogę dowiedzieć się czegoś nowego!:)
pozdrawiam serdecznie!